Efling wraz z Samiðn i SGS podpisał dzisiaj długoterminowe umowy płacowe z SA. Umowy podpisane zostały na 4 lata i będą obowiązywać do stycznia 2028 r. Efling jest zadowolony z wynegocjowanych warunków dla swoich członków.
Układ zbiorowy będzie obowiązywać z mocą wsteczną od 1 lutego, jeśli zostanie zatwierdzony przez członków w głosowaniu powszechnym. Informacje na temat głosowania zostaną wkrótce ogłoszone na stronie związku. Podpisaną umowę pomiędzy Eflingiem a SA można znaleźć w pliku PDF tutaj, w języku islandzkim. Umowa zostanie wkrótce przetłumaczona na język angielski i opublikowana na stronie Eflingu. Do wglądu również podpisane układy zbiorowe pomiędzy Sojuszem związkowym a SA, w języku islandzkim. To samo dotyczy tej umowy, tłumaczenie jest w toku.
Podwyżki płac
W okresie objętym układem zbiorowym stawki wynagrodzeń członków Eflingu wzrosną łącznie o około 95 do 107 tysięcy koron, co stanowi wzrost o niecałe 24% w ciągu 4 lat. Względne odstępy między kategoriami wynagrodzeń i stopniami ze względu na staż pracy w tabelach wynagrodzeń pozostaną takie same przez cały okres obowiązywania umowy.
Zarobki osób znajdujących się poza tabelą wzrosną w okresie obowiązywania umów o około 14,5%, ale nie mniej niż 95 000 kr.
W okresie obowiązywania umowy podwyżki zostaną rozłożone w następujący sposób:
- Luty 2024: Minimum 23.750 kr. lub 3,25%
- Styczeń 2025: Minimum 23.750 kr. lub 3,50%
- Styczeń 2026: Minimum 23.750 kr. lub 3,50%
- Styczeń 2027: Minimum 23.750 kr. lub 3,50%
- Łącznie: Minimum 95.000 kr. lub 14,5%
Pracownicy Eflingu pracują obecnie nad podsumowaniem przedstawiającym zmiany w tabelach i stawkach wynagrodzeń członków Eflingu w okresie obowiązywania umów. Podsumowanie oraz zmiany zostaną wkrótce opublikowane na stronie związku.
Znaczący wzrost świadczeń wolnych od podatku
Oprócz podwyżek płac układ zbiorowy zawiera znaczną poprawę świadczeń od państwa i samorządów lokalnych dla osób z dziećmi, najemców i osób z kredytami. Jest to jedna z największych korzyści nowych umów i główny cel Sojuszu Związkowego od początku negocjacji.
Świadczenia te będą zwolnione z podatku i pochodzić będą z systemów transakcji publicznych, zniesione zostaną opłaty za obiady szkolne oraz wprowadzone zostaną ograniczenia w zakresie opłat pobieranych przez rząd i gminy.
Największym sukcesem Eflingu w nowych umowach jest odwróceniu trwającego od kilkudziesięciu lat upadku systemów świadczeń publicznych, które od dawna stanowią podstawę islandzkich gospodarstw domowych z dziećmi.
Oto przegląd głównych pozycji wkładu rządu i gmin:
- Od początku przyszłego roku szkolnego obiady szkolne w szkołach podstawowych będą bezpłatne. Dla osoby z dwójką dzieci w szkole podstawowej jest to równowartość podwyżki wynagrodzenia o 40 tys. ISK. Niektóre gminy nie potwierdziły swojego udziału, natomiast miasto Reykjavík zapewni bezpłatne posiłki.
- Dodatki mieszkaniowe (Húsnæðisbætur) dla lokatorów wzrosną o 25%, ponadto przewidziano specjalną dodatkową podwyżkę dla rodzin z trójką i więcej dzieci. Zmiana ta wejdzie w życie 1 czerwca 2024 r.
- Zasiłki na dzieci (Barnabætur) wzrosną o 6%, a obniżki z 5% do 4%
- Wsparcie w spłacie odsetek w formie jednorazowej płatności zostanie wypłacone w okolicach 2024 r. Wysokość wsparcia w postaci oprocentowania może wynieść do 150 tys. koron dla osoby bez dzieci, 200 tys. dla osoby samotnie wychowującej dzieci i 250 tys. dla pary wychowującej dzieci. Kwotę tę można wykorzystać do obniżenia kwoty głównej pożyczki lub miesięcznych płatności w określonym okresie, w zależności od tego, co wybierzemy.
- Opłaty pobierane przez gminy i rząd, z pewnymi wyjątkami, zostaną obniżone, ponieważ na początku tego roku wzrosły o ponad 3,5%, przy czym rząd i gminy utrzymają wszystkie podwyżki opłat w granicach 2,5% w okresie 2025.
- Rynek najmu zostanie uregulowany nowym projektem ustawy, której przyjęcie zaplanowano na wiosnę 2024 roku. Ustawa zawiera ograniczenie podwyżek czynszów i wzmocnienie pozycję najemców w kilku innych aspektach.
Pracownicy Eflingu pracują nad przykładami korzyści wynikających z usprawnień wymienionych powyżej świadczeń, zostaną one wkrótce opublikowane.
Przesłanki dotyczące poziomu cen i rozwoju gospodarczego
Układ zbiorowy oparty jest na założeniu, że inflacja, a tym samym stopy procentowe, gwałtownie spadną. Jest to jedna z najważniejszych korzyści układu zbiorowego, obok podwyżek płac i poprawy świadczeń wolnych od podatku.
W przypadku, gdy inflacja nie spadnie do pewnego poziomu w ustalonych wcześniej terminach i nie zostanie osiągnięte porozumienie z SA w sprawie sposobu jej zrekompensowania, możliwe będzie rozwiązanie umów w dwóch odrębnych etapach w trakcie obowiązywania umów. Rozwiązanie umowy będzie możliwe także w sytuacji, gdy rząd i samorządy nie wywiążą się ze swoich obowiązków w zakresie przywrócenia systemów świadczeń i innych.
Umowy zawierają również warunek, który gwarantuje, że wynagrodzenia oparte na tabelach wynagrodzeń nigdy nie zostaną przesunięte w stosunku do ogólnego wskaźnika wynagrodzeń w wyniku zmian wynagrodzeń grup o wyższych wynagrodzeniach. Zawarto również warunek gwarantujący udział pracowników we wzroście gospodarczym, jeśli przekroczony zostanie określony poziom.
Harmonogram klauzul warunkowych jest następujący:
2025: Stawki wynagrodzeń wzrosną automatycznie 1 kwietnia zgodnie z ogólnym wskaźnikiem wynagrodzeń.
W przypadku, gdy 12-miesięczna inflacja nie spadnie w sierpniu poniżej 4,95% lub jeśli rząd nie wypełni swoich zobowiązań, możliwe będzie rozwiązanie kontraktu tak z dniem 31 października.
2026: Takie same warunki dotyczące stawek wynagrodzeń jak w 2025 roku.
Płace wzrosną o określony procent z dniem1 kwietnia, jeśli wzrost gospodarczy wyniesie powyżej 2%, w poprzednim roku nie było recesji gospodarczej.
Jeżeli 12-miesięczna inflacja w sierpniu nie spadnie poniżej 4,7%, możliwe będzie rozwiązanie umowy tak, aby wygasała z dniem 31 października.
2027: Takie same warunki dotyczące stawek płac jak w 2026 r.
Przeczytaj szczegółowe informacje na temat warunków wstępnych w układzie zbiorowym na rzecz stabilności i świadczeń pomiędzy Sojuszem związkowym a SA, w języku islandzkim.
Prawa w pracy
Efling zadowolony jest również z poprawy ważnych kwestii praw członków w miejscach pracy, które zostały dodane w nowych umowach zbiorowych.
Jednym z nich jest nowy podrozdział 7.6, który wzmacnia prawa pracowników zgłaszających uwagi dotyczące udogodnień lub bezpieczeństwa w miejscu pracy. Zgodnie z nowym podrozdziałem pracodawca nie może pozwolić, aby pracownik poniósł jakiekolwiek konsekwencje z powodu takich komentarzy. Dodatkowo pracodawca ma obowiązek zareagować i poinformować pracownika o postępie sprawy.
Znacząco poprawiono także przepisy dotyczące obowiązków i praw reprezentantów związkowych. Zakłady pracy liczące ponad 120 członków będą mogły wybrać trzech reprezentantów, wcześniej zgodnie z przepisami w każdym miejscu pracy można było wybrać maksymalnie dwóch, niezależnie od wielkości. Według nowych przepisów reprezentant i pracodawca muszą uzgodnić czas w godzinach pracy, w którym reprezentant będzie mógł wykonywać swoje obowiązki związkowe. Ponadto prawo reprezentantów do uczestnictwa w kursie zostaje wydłużone z 5 do 10 dni w drugim roku obowiązywania umowy, a reprezentanci zatrudnieni w systemie zmianowym będą zabezpieczeni prawnie od utraty zarobków w związku z uczestnictwem w kursie.
Korzystniejsze prawa urlopowe
W umowie ulepszono prawa urlopowe członków. Wszyscy członkowie Eflingu, którzy przepracowali w tym samym zawodzie 6 miesięcy lub dłużej i ukończyli 22 lata, otrzymają teraz minimum 25 dni urlopu, wcześniej było to 24 dni.
Zwiększone zostanie także prawo urlopowe osób, które przepracowały w przedsiębiorstwie 5 lat. Wcześniej było to 25 dni, obecnie urlop zostanie wydłużony w dwóch etapach do 28 dni.
Efling zadowolony jest z korzyści członków, którzy mogą teraz cieszyć się dłuższym urlopem.
Istotna korekta warunków zatrudnienia pracowników sprzątających
W umowie wprowadzono znaczną poprawę warunków zatrudnienia pracowników sprzątających, co było wspólnym celem Sojuszu związkowego.
Oprócz innych wynegocjowanych podwyżek w umowach, pracownicy sprzątający zatrudnieni na podstawie rozdziału 22 układu zostaną przeniesieni z kategorii płac 6 do kategorii 8. Oznacza to, że na koniec okresu obowiązywania umowy podstawowe wynagrodzenie pracowników sprzątających wzrośnie do 6 tys. koron więcej niż pozostałe podwyżki, przy czym ta dodatkowa podwyżka dotyczy także premii zmianowych i nadgodzin.
Ponadto obowiązywać będzie specjalna premia za sprzątanie w wysokości 19.500 kr. miesięcznie za pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Dodatek za sprzątanie będzie doliczany do wynagrodzeń począwszy od wynagrodzeń w sierpniu 2024 r., na odcinku wypłaty pojawi się osobna pozycja, która nie zwiększa premii za pracę zmianową ani za nadgodziny. Jest to podobne wdrożenie jak w przypadku korekty wynagrodzeń za historycznie niedoceniane stanowiska pracy kobiet, którą Efling wynegocjował z miastem Reykjavík w 2020 r.
Wynagrodzenie pełnoetatowego pracownika sprzątającego wzrośnie we wrześniu 2024 r. o minimum 49 866 koron.
Dodatkowo dodana zostanie nowa klauzula doprecyzowująca definicję umowną pracy mierzonej czasem. Wcześniej pracownicy wykonujący tego rodzaju pracę często nie otrzymywali 20% dodatku, który powinni otrzymać. Nowa klauzula wzmacnia ich pozycję do uzyskania tej premii od pracodawcy.
Rozszerzono także uprawnienia inspekcji pracy w firmach sprzątających.
| Taxtahækkun strax | 2 lfl. frá 1. febrúar | Ræstingarauki frá 1. ágúst | Samtals | |
| Byrjunarlaun | 24.027 kr. | 5.013 kr. | 19.500 kr. | 48.540 kr. |
| Eftir 1 árs starf í starfsgrein | 24.266 kr. | 5.064 kr. | 19.500 kr. | 48.830 kr. |
| Eftir 3 ára starf í starfsgrein | 24.631 kr. | 5.140 kr. | 19.500 kr. | 49.271 kr. |
| Eftir 5 ár í sama fyrirtæki | 25.124 kr. | 5.242.kr. | 19.500 kr. | 49.866 kr. |
Zmiany w umowach hoteli i restauracji
Do układu zbiorowego pomiędzy Eflingiem i SA wprowadzono korzystne zmiany dotyczące pracy w hotelach i restauracjach.
Kategoria wynagrodzenia wszystkich członków zatrudnionych w hotelach lub restauracjach zmieni się o co najmniej 1 stopień. Definicja specjalnie przeszkolonego pracownika została rozszerzona, aby pracownik, który wcześniej należał do 5. kategorii płacowej, mógł przejść do kategorii 7. Kategoria płacowa 4 zostanie anulowana, tym samym pracownicy tej kategorii, przechodzą do co kategorii 6.
Dodatki zmianowe za pracę w nocnych klubach od północy do 5 rano w sobotę i niedzielę wzrosną z 45% do 55%.
Z drugiej strony zmiany w tym rozdziale przewidują, że wynagrodzenie za nadgodziny nie będzie wypłacane do czasu przepracowania przez pracownika więcej niż 173,33 godzin w miesiącu, przy czym zdecydowana większość pracowników objętych tym rozdziałem pracuje na zmiany, dlatego będzie to dotyczyć bardzo niewielu.
Jednocześnie zostają zwiększone uprawnienia do prowadzenia w zakładzie pracy negocjacji w sprawie wdrożenia planu równości pracowników „jafnaðarálag”, pod warunkiem uzyskania zgody związku zawodowego i załogi w głosowaniu na podstawie rozdziału 5 umów.
Premie grudniowe i świąteczne
Premie świąteczne i grudniowe zostaną zaktualizowane i przedstawiają się następująco:
| | Orlofsuppbót | Desemberuppbót |
| 2024 | 58.000 | 106.000 |
| 2025 | 60.000 | 110.000 |
| 2026 | 62.000 | 114.000 |
| 2027 | 64.000 | 118.000 |
W najbliższych dniach związek opublikuje kolejne materiały na temat nowego układu zbiorowego i ogłosi głosowanie nad umową wśród członków.